Skilnad mellom versjonar av «Handbok i HTML»

Siste versjonen frå 25. mars 2022 kl. 18:29

Innleiding

Lettaste måten å læra seg HTML på, er gjenom døme. Her er eit einfelt døme på HTML-uppmerkjing:

<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <title>Dette er ei ny sida</title>
    </head>
    <body>
        <h1>Dette er ei stor yverskrift</h1>
        <p>Dette er ein bolk med både <b>feit</b> og <i>kursiv</i> skrift</p>
    </body>
</html>

<html>, <body>, <i> osb., kallar me med eit samlenamn ei merkjing.

Fyrste merkjing er <html>, som merkjer byrjingi på HTML-dokumentet. Siste merkjing er </html>, som merkjer enden på HTML-dokumentet.

Umrådet millom <head> og </head> tér ikkje i netlesaren, men inneheld andre upplysingar.

Millom <title> og </title> stend namnet på sida.

Umrådet millom <body> og </body> tér i netlesaren.

<h1> merkjer at teksti er ei yverskrift. Ein kann òg laga underyverskrifter med <h2>, <h3> osb. Merk: Ein nyttar ikkje desse til å brigda storleiken på yverskrifti. For HTML-uppmerkjingi skal merkja skipnaden og ikkje utsjånaden.

<p> merkjer at teksti er ein bolk, <b> at teksti er feit, og <i> at teksti er kursiv.

Merk: Ein må hugsa å setja på ende-merkjing. T.d. gjer <b> utan </b> all teksti etter feit.

Verkty for HTML-uppmerkjing

Mac OS X:

Gnu/Linux, BSD osb.:
- GNU Emacs
- Visual Studio Code

Win32:

Java:
- Jedit

Peikarar

Ein peikar eller ein lekk (lenk) viser til ein annan stad ved påtrykk.

Grunnformatet sér slik ut:

<a href="adressa">Peikartekst</a>

Viser til onnor sida:

<a href="onnorsida.html">Onnor sida</a>

Viser til annan netstad:

<a href="http://www.annannetstad.no/">Annan netstad</a>

Mrk.: Skal sida visast i eit nytt netlesarvindauga, lyt du leggja til tillegget _blank:

<a href="http://www.annannetstad.no/" target="_blank">Annan netstad i nytt vindauga</a>

Korleis visa til ein serskild stad på ei sida, anten på same sida eller på ei onnor sida

Viser til serskild stad på same sida:

<a href="#serskildstad">Sjå tekst på annan stad</a>

Denne staden må merkjast, slik at netlesaren veit kvart han skal:

<a name="serskildstad">Dette er teksti på annan stad</a>

Viser til serskild stad på onnor sida:

<a href="onnorsida.html#onnorsida">Sjå tekst på onnor sida</a>

Laga peikar til epost med brevemnet "Eg hev lært meg HTML!":

<a href="mailto:nokon@einstad.no?subject=Eg%20hev%20lært%20meg%20HTM!">
Send epost</a>

Bilæte

Grunnformatet sér slik ut:

<img src="eitkvart.png" alt="Eitkvart">

Merk: Ikkje alle netlesarar kann visa bilæte eller visa alle bilætformat. Tillegget alt viser alternativ tekst til bilætet.

Ein peikar treng ikkje tekst, det kann òg vera eit bilæte:

<a href="einstad.html"><img src="eitkvart.png"></a>

Korleis ein brigder storleiken på bilætet i høgd og breidd:

<img src="eitkvart.png" alt="Eitkvart" width="48" height="48">

Stadsetjing av bilæte i høve til tekst:

Bilæte <img src="eitkvart.png" align="bottom"> på botnen i høve til teksti

Bilæte <img src ="eitkvart.png" align="middle"> på midten i høve til teksti

Bilæte <img src="eitkvart.png" align="top"> på toppen i høve til teksti

Stadsetjing av bilæte i høve til tekstbolken:

<p><img src ="eitkvart.png" align ="left"> 
Nokor tekst i ein tekstbolk med bilætet til vinstre.</p>

<p><img src ="eitkvart.png" align ="right"> 
Nokor tekst i ein tekstbolk med bilætet til høgre.</p>

Listor

Punktlista

<ul>
    <li>Innehald</li>
    <li>Innehald</li>
</ul>

Tallista

<ol>
    <li>Innehald</li>
    <li>Innehald</li>
</ol>

@@ Line 1: / Line 1: @@
 == Innleiding ==
-Den lettaste måten å læra seg HTML på, er gjenom døme. Her er eit einfelt døme på HTML-uppmerkjing:
+Lettaste måten å læra seg HTML på, er gjenom døme. Her er eit einfelt døme på HTML-uppmerkjing:
-<pre>
+<pre><!DOCTYPE html>
 <html>
-<head>
+    <head>
-<title>Dette er ei ny sida</title>
+        <title>Dette er ei ny sida</title>
-</head>
+    </head>
-<body>
+    <body>
-<h1>Dette er ei stor yverskrift</h1>
+        <h1>Dette er ei stor yverskrift</h1>
-<p>Dette er ein bolk med både <b>feit</b> og <i>kursiv</i> skrift</p>
+        <p>Dette er ein bolk med både <b>feit</b> og <i>kursiv</i> skrift</p>
-</body>
+    </body>
-</html>
+</html></pre>
-</pre>
-<nowiki><html>, <body>, <i></nowiki> osb., kallar me med eit samlenamn ein <em>merkjing</em>.<br>
+<code><nowiki><html></nowiki></code>, <code><nowiki><body></nowiki></code>, <code><nowiki><i></nowiki></code> osb., kallar me med eit samlenamn ei <em>merkjing</em>.<br>
-Fyrste merkjing er <nowiki><html></nowiki>, som merkjer byrjingi på HTML-dokumentet. Siste merkjing er <nowiki></html></nowiki>, som merkjer enden på HTML-dokumentet.
+Fyrste merkjing er <code><nowiki><html></nowiki></code>, som merkjer byrjingi på HTML-dokumentet. Siste merkjing er <code><nowiki></html></nowiki></code>, som merkjer enden på HTML-dokumentet.
-Umrådet millom <nowiki><head></nowiki> og <nowiki></head></nowiki> synest ikkje i netlesaren, men inneheld annan informasjon.
+Umrådet millom <code><nowiki><head></nowiki></code> og <code><nowiki></head></nowiki></code> tér ikkje i netlesaren, men inneheld andre upplysingar.
-Millom <nowiki><title></nowiki> og <nowiki></title></nowiki> stend namnet på sida.
+Millom <code><nowiki><title></nowiki></code> og <code><nowiki></title></nowiki></code> stend namnet på sida.
-Umrådet millom <nowiki><body></nowiki> og <nowiki></body></nowiki> synest i netlesaren.
+Umrådet millom <code><nowiki><body></nowiki></code> og <code><nowiki></body></nowiki></code> tér i netlesaren.
-<nowiki><h1></nowiki> merkjer at teksti er ei yverskrift. Ein kann òg laga underyverskrifter med <nowiki><h2></nowiki>, <nowiki><h3></nowiki> osb. <b>Mrk.:</b> Ein nyttar ikkje desse til å brigda storleiken på yverskrifti. For HTML-uppmerkjingi skal merkja skipnaden, og ikkje utsjånaden.
+<code><nowiki><h1></nowiki></code> merkjer at teksti er ei yverskrift. Ein kann òg laga underyverskrifter med <code><nowiki><h2></nowiki></code>, <code><nowiki><h3></nowiki></code> osb. <b>Merk:</b> Ein nyttar ikkje desse til å brigda storleiken på yverskrifti. For HTML-uppmerkjingi skal merkja skipnaden og ikkje utsjånaden.
-<nowiki><p></nowiki> merkjer at teksti er ein bolk, <nowiki><b></nowiki> at teksti er feit, og <nowiki><i></nowiki> at teksti er kursiv.
+<code><nowiki><p></nowiki></code> merkjer at teksti er ein bolk, <code><nowiki><b></nowiki></code> at teksti er feit, og <code><nowiki><i></nowiki></code> at teksti er kursiv.
-<b>Mrk.:</b> Ein må hugsa å setja på ende-merkjing. T.d. vil <nowiki><b></nowiki> utan <nowiki></b></nowiki> gjera all teksti etter feit.
+<b>Merk:</b> Ein må hugsa å setja på ende-merkjing. T.d. gjer <code><nowiki><b></nowiki></code> utan <code><nowiki></b></nowiki></code> all teksti etter feit.
 === Verkty for HTML-uppmerkjing ===
@@ Line 36: / Line 35: @@
 **[http://members.shaw.ca/akochoi-emacs/ Emacs 21]
 **[http://www.codingmonkeys.de/subethaedit/ SubEthaEdit]
+**[https://code.visualstudio.com/ Visual Studio Code]
 *Gnu/Linux, BSD osb.:
 **[http://www.gnu.org/software/emacs/ GNU Emacs]
+**[https://code.visualstudio.com/ Visual Studio Code]
 *Win32:
-**[ftp://ftp.sunet.se/pub/os/Win32/ntEmacs GNU Emacs]
+**[http://www.gnu.org/software/emacs/ GNU Emacs]
+**[https://notepad-plus-plus.org/downloads/ Notepad++]
+**[https://code.visualstudio.com/ Visual Studio Code]
 *Java:
@@ Line 48: / Line 51: @@
 == Peikarar ==
-Ein peikar eller ein lekk viser til ein annan stad ved påtrykk.
+Ein peikar eller ein lekk (lenk) viser til ein annan stad ved påtrykk.
 Grunnformatet sér slik ut:
@@ Line 59: / Line 62: @@
 <pre><a href="http://www.annannetstad.no/">Annan netstad</a></pre>
-<b>Mrk.:</b> Skal sida visast i eit nytt netlesarvindauga, må du leggja til tillegget _blank:
+<b>Mrk.:</b> Skal sida visast i eit nytt netlesarvindauga, lyt du leggja til tillegget _blank:
 <pre><a href="http://www.annannetstad.no/" target="_blank">Annan netstad i nytt vindauga</a></pre>
@@ Line 67: / Line 70: @@
 Viser til serskild stad på same sida:
-<pre><a href="#serskildstad">Sjå tekst på onnor stad</a></pre>
+<pre><a href="#serskildstad">Sjå tekst på annan stad</a></pre>
-Denne staden må merkjast, slik at netlesaren veit kvar han skal:
+Denne staden må merkjast, slik at netlesaren veit kvart han skal:
 <pre><a name="serskildstad">Dette er teksti på annan stad</a></pre>
 Viser til serskild stad på onnor sida:
-<pre><a href="onnorsida.html#onnorstad">Sjå tekst på onnor sida</a></pre>
+<pre><a href="onnorsida.html#onnorsida">Sjå tekst på onnor sida</a></pre>
 Laga peikar til epost med brevemnet "Eg hev lært meg HTML!":
@@ Line 80: / Line 83: @@
 == Bilæte ==
+Grunnformatet sér slik ut:
+<pre><img src="eitkvart.png" alt="Eitkvart"></pre>
+<b>Merk:</b> Ikkje alle netlesarar kann visa bilæte eller visa alle bilætformat.  Tillegget <em>alt</em> viser alternativ tekst til bilætet.
+Ein peikar treng ikkje tekst, det kann òg vera eit bilæte:
+<pre><a href="einstad.html"><img src="eitkvart.png"></a></pre>
+Korleis ein brigder storleiken på bilætet i høgd og breidd:
+<pre><img src="eitkvart.png" alt="Eitkvart" width="48" height="48"></pre>
+Stadsetjing av bilæte i høve til tekst:
+<pre>Bilæte <img src="eitkvart.png" align="bottom"> på botnen i høve til teksti
+Bilæte <img src ="eitkvart.png" align="middle"> på midten i høve til teksti
+Bilæte <img src="eitkvart.png" align="top"> på toppen i høve til teksti</pre>
+Stadsetjing av bilæte i høve til tekstbolken:
+<pre><p><img src ="eitkvart.png" align ="left">
+Nokor tekst i ein tekstbolk med bilætet til vinstre.</p>
+<p><img src ="eitkvart.png" align ="right">
+Nokor tekst i ein tekstbolk med bilætet til høgre.</p></pre>
 == Listor ==
+===Punktlista===
+<pre><ul>
+    <li>Innehald</li>
+    <li>Innehald</li>
+</ul></pre>
+===Tallista===
+<pre><ol>
+    <li>Innehald</li>
+    <li>Innehald</li>
+</ol></pre>
 == Tavlor ==