Innføring i høgnorsk

Frå Mållekken
Hopp til navigering Hopp til søk

Forord

Ljodverk

Sjølvljodane (vokalane)

Medljodane (onsonantane)

Stavnad

Namnord (substantiv)

Kyn

Namnordi hev tri kyn - hankyn, hokyn, inkjekyn. Desse hev anten linn eller sterk bøygjing, som viser seg i bøygjingi.

Bøygjing

Lagord (adjektiv)

Sterk og linn bøygjing

Lagordet hev anten sterk eller linn bøygjing (eit stort hus — det store huset') . Linn bøygjing vert nytta i bundi form, og hev berre éi bøygjing. Sterk bøygjing vert nytta i ubundi form, og vert bøygd i tal og kyn. Høgnorsk skil seg frå offisiell rettskriving (hovudform), ved at høgnorsk hev ei eigi hokynsform av lagord som leiken (leiki).

Sterk bøygjing

Lagord som god (flestalle lagord er bøygde slik):

eintal fleirtal
hank/hok inkjek hank/hok/inkjek
god godt gode

Andre døme: blodug, gul, heilag, mjuk, modig, norsk, raud, stor, storleg, vond.


Lagord som leiken:

eintal fleirtal
hank hok inkjek hank/hok/inkjek
leiken leiki leike leikne

Andre døme: gjeven, mogen, uvyrden, vaksen.

Linn bøygjing

eintal & fleirtal
hank/hok/inkjek
gode
leikne

Gradbøygjing

Talord

Varaord (pronomen)

Medord (adverb)

Gjerningsord (verb)

Bindeord (konjunksjonar)