Skilnad mellom versjonar av «Jamvektsord»
Hopp til navigering
Hopp til søk
Inkje endringssamandrag |
sInkje endringssamandrag |
||
Line 5: | Line 5: | ||
Femner [[hannkyn]], merkt med endingi -a; [[hokyn]], merkt med endingi -u eller -o etter [[ljodsamhøve]]; og [[inkjekyn]], merkt med endingi -i. | Femner [[hannkyn]], merkt med endingi -a; [[hokyn]], merkt med endingi -u eller -o etter [[ljodsamhøve]]; og [[inkjekyn]], merkt med endingi -i. | ||
'''aga''' vyrdnad, respekt; eit agasamt verk, agalaus framferd | * '''aga''' vyrdnad, respekt; eit agasamt verk, agalaus framferd | ||
* '''aku''' ferd, jf. ''oku'' | * '''aku''' ferd, jf. ''oku'' | ||
* '''apa''' | * '''apa''' |
Versjonen frå 4. desember 2023 kl. 17:26
Lista yver jamvektsord som vert nytta i jamvektsmål.
Namnord
Femner hannkyn, merkt med endingi -a; hokyn, merkt med endingi -u eller -o etter ljodsamhøve; og inkjekyn, merkt med endingi -i.
- aga vyrdnad, respekt; eit agasamt verk, agalaus framferd
- aku ferd, jf. oku
- apa
- bana banahogg
- barnstoro barnsunge
- bata gagn, fyrimun
- berju det som skal berjast i eitt skeid
- bero binne
- bìta
- bleso glenne, bles, blesand
- bloku flik, lapp, forklæde
- blota det at eitkvart er uppbløytt; regnvêr, teidevêr, bløyte
- blotu blautleik, eitkvart uppbløytt
- boda skjer i sjøen («bodberar»)
- boga
- boku bukflesk (jf. eng. bacon), feittlag
- (bolu) hevning
- boro me hev tvo nasaboror
- boso
- boto i homalsboto (tidl. stytt *-bóto, eller uekte)
- breda isbreda
- broko kraftigt kvinnfolk
- brona (brùne) brand, brandsår; svullbrona brandsår på marka etter issvull
- broso stormbyge
- brota
- broto reidskap, til hamp og slikt
- brydju tròg av uthola tre
- brynju
- brytju stòk
- bynju ein grovbygd og tung skapnad, um folk og fe som er storbuna
- bunu bein(pipe)
- -daga spurdaga, bardaga
- digu blaut mengd (~ deig)
- dola sløing
- dolo lite søkke (~ dal)
- dovo e-t som er tungt og sløtt (au ein dova?)
- drevju røre (mat)
- dritu magasjau, diaré
- drivu stormflagu, onn, røre
- drogu eitkvart som ein dreg, so myki som ein kann dra
- dropa
- drosa flokk, hop; tryska korn
- drysju drys, haug
- dvelju dagdvelju: tidtrøyte
- esju eimyrju, d.e. oske med glør
- eto mat; eitkvart som ein (husdyr) et ut-ur
- evju bakevju
- feno blautmyr
- fera teig
- ferju ferjumann
- fesju gysju, flògfille
- feta feite, feitt
- fetja bundil, da-no. «fedd»
- fili fjølvegg millom tvo rom
- fisi fisisopp
- fjøru flo og f-
- flada flatmark
- flaga, flagu, flogu
- flaka lem, plåte
- flata
- flinu rift, sår
- flipa flipu, liten (hud)lapp, «fane» (datamål)
- flipu glipe, sprunge
- flisu tunn flis
- floso fille, laus skive av e-t, flis
- flota
- flugu
- flutu flat mark, flat side: handflutu, isflutu; mark som jamleg vert fløymd (ulikt upphav? – gn. flǫtu og *flutu)
- flygi skòrdyr (insekt)
- flysju tunn skive
- fola
- frasa frasing (spraking)
- frodo skum
- frosa tela
- furu
- futu lite fat, spann
- fylju merrafyl
- fyri stad der det veks furu
- fyru turre bakkar i ein elve-/åbard eller eit elvefar (s. ord s. fjøru)
- gara turr, grovvordin kvist
- gatu gutu
- gjevo utesling av kort, porsjon
- glisu rift, op som gliser, lyser igjenom
- glopu gap, òp
- gnitu lite stykke som hev brotna eller sprotti av; eit lite bròt; smola, grand
- gola gùle, eggeplomme
- gosa goso
- goso luftdrag
- gota, goto e-t som hev smelta (~gyte, gl. tyding): halvgota
- govo gòv, damp
- grìpa det (av handi) ein grip med
- gripu det ein grip (i handi)
- grisu einkvan staden/flekken som er grisin, holutt
- gropo renne i lendet; soleîs um bekkjefar, skridulaup o.dl.; hjulfar; lita grop
- grovo gròv, holo
- gulu jamn vind, masutt menneskje (andgulu)
- gutu gatu
- gyrju gyrme
- gysju skrynju, rykte
- haga
- haka
- haku hoku
- hala
- hana
- hara, hera
- hasa
- hava hank
- hesju (hesja)
- hìta
- hitu strid, rykk, rid
- hjasa hara
- hoga ihoga (hùge)
- hoku haku
- holo
- hoso
- idu (Trø odo, udu) bakevju
- jasa sjå hjasa
- kaga låg busk, lite tre med mange greiner; au um kruna eller kransen av greiner på store tre
- kaku
- kasa timberhaug
- kava snøkava
- kjaka
- kjedju lekkje
- kjeka kjaka
- kjødu småaure
- kjøtu kjøtside på skinn eller huder
- klaka tela jord
- klasa
- klava
- klova
- klovo kluft
- knapa liten kar, gamalt: småadalsmann, væpnar
- knodo deigklump knodd einn gong
- kolo lampe
- komo
- kono ofte med -a: ei kona
- kopo (arm-, hals-) grop, holo
- koru brandkoru = eldreko (e–t ein karar med)
- kosu kvost til å kòsa med; stakkarsting til menneskje
- koto koie, lita forretning i bygard
- kova
- kraga
- kraka
- krevja knippe
- krìka arm-; krok, bøyg
- kroto litegrand, smola
- krytju sjøfuglen Larus tridactylus
- kvadu kvodu
- kvatu kvetjing, sliping, jf. kvetju
- kveka
- (kveko) sjå kviku
- kvetju det å kvetja, slipe, jf. kvatu
- kvidu dikt, herme
- kviku
- kvisu kveise
- kvodu kvadu
- kvutu kvatu
- laka
- lega lita flutu millom bratte bakkar/berg
- lego lægje, staden der e–t ligg
- leka lek, dropa, tår
- lekju renne
- lepa lippe
- leto av-leto, uppleto
- lilju
- linu lindring; upphald, lìn
- loda det at e-t er lòdi, hår
- lodo det å lòda (hange fast), e-t som lodar
- loga
- logo «bluss», kyndil
- logu i samansetjing: eitkvart som ligg
- loko skoto, slå
- losa e-t som skal til å lòsa
- losu stor mengd eller muge, hop som strøymer fram, lòsar
- lota (lùte) lòt, deild, (hus)høgd, ramme
- lyni stad der det veks lyn(jatre)
- lødu
- maga
- maka
- maru muru
- meda (ì) greide til å merkje med
- midju
- mìga kynslem, rer
- mjela type jord
- moko storhending, stort, stygt ervede (~ å moka)
- mola bìta, smola
- mosa
- moto, motu holamoto: halsgropa; innmoto: eitkvart som er inni eitkvart anna; 1. innfelling (vel falskt, av mót) 2. eting, øyding, av mat
- muru mururitt og maru
- mylju
- myrju
- mysu
- nasa
- nesja eng ved vatn
- neto nesle, jf. notu
- neva
- nitju feitthinne på innvolar
- notu nesle, jf. neto
- oka tverrtre på grind / lem
- oku sledaspòr, jf. aku
- olboga
- olmoso
- olvoru
- oto strid, tak
- peto liten fisk
- piru laust liv, magakøyr
- plinu flinu
- plitu eit grand
- pløsu
- posa
- puku
- pysju
- raka rubb og ...
- rapa dvergbjørk
- rava fille
- reko («roko») reidskap til å moka med
- revju rev-tik (og revo)
- ridu
- riv(j)u rift, rivne
- rìsa kjempe, jutul
- roda raud-lìt
- roka roga yvirmål, toppmål
- rona (rùne)
- roso hardt vindkast
- rota
- roto 1. rotin flekk
- roto 2. skridu
- ruku
- ruvu sårskorpe
- sava sevju
- sega muskel
- sela
- selju silju
- semju
- seta sess, pall, berghylle; i samansetjing: ein som bur (sit) ein staden, ibue
- seto det å sitja
- sevju sevja
- sigu seinvordin, men trottug menneskje; seiging
- silju, sylju selju
- sinu sìn
- skada
- skaga nes
- skara
- skata topptyri (Austf)
- skatu 1. ein slags fisk 2. skjor
- skitu trøndsk òg skjuku: dritu
- skivu (attåt skíve)
- skjeli eitkvart som berre skalet er att på
- skjera (på plog)
- skjero sjå skjøru
- skjøru «sigd»
- skoko (-u) skaking
- skoro eitkvart som er utskori, hakk, skar
- skoto bom; mjølause; eitkvart som ein «skyt»* med (*: skyv, lyfter)
- skrapu, skropu
- skridu snøskridu
- skrynju drysju, skrøyt
- skyru sjå skjøru
- skytju skjuku utskòt på låve, jf. skut
- slaka langt karfolk
- sleda
- sledo e-n fiskereidskapen
- slepo veg/stroko som ein slepar eitkvart burtetter
- sleva slevo
- slevju slevo
- slevo sikl
- slitu
- slogu slegil
- smala saud(eflokk)
- smidju
- smola
- smoto løyndehòl, smòg
- smugu smutthòl
- smyli eit slags fjellgras
- smyrju
- snepa eitkvart spist
- snoru snuru
- snota snut
- snuru snoru
- sogu
- sopa sup, slurk, det som ligg att på grytebotnen
- spada
- speli grindverk, rimar
- speka tunt islag um hausten, isflekker som vert liggjandes att um våren
- spena
- spiki
- spilu tunt og flatt trestykke/bein, spildre (i grindverk eller korg-ervede), spil
- spitu spiss ende som stikk fram (au i formi spytu)
- spodu spada, eller reidskap som liknar
- spona
- spora
- spraka brisk, einer
- sproku spruku
- sprota
- spruku lita rivju, brest, sprunge
- stada
- staka
- stara
- stedja eng attmed elv
- stega
- stodu (stødu)
- stogo, stugu
- stota stakkar (upph. ein som stot(r)ar)
- strata pigg eller dl. som stikk upp
- stroko, struku lang strekning, passasje, rad; pryl
- styrju
- stødu (stodu)
- svada
- svìda kjensle av at det svid
- svidu
- svigu (Trø «svugu»)
- svipu pisk
- svivu svivesott (ørske)
- svolu, svulu svulu-reir
- tama
- tana strekkjefjøl til skinn
- tara lite loft, breid hylle
- tasa fille, stakkar
- tava ein liten guttava
- tela
- telju datamaskin (nyord)
- tero Gbd: ei som er lett-terri
- tidu olle som ikkje frys til; tidi mark
- tili golv, scene (spel-tili)
- tilju
- tjøru
- toga trekkbøyle på harv/plog
- toko skodde
- -tolu det å tala, telja: fyritolu
- tòrala e-t som er tòralt, tungt å få til å gro
- trasa fille
- trega anger
- treva hop med buntar
- trodu trøbrett
- trosu trevl
- trota trutning
- trunu sporv i trunudans
- tudu tad (gjødsl), gjødsla jord
- tuku det å taka, tak (i båe tydingar)
- tulu jf. tolu
- tunu tana
- tvugu vaskeklut
- tvuru
- tyri Tyrifjorden
- uhemju uheppe
- u-tvegju rangvis, uhjurda menneskje
- vadu (far etter) vading (i gras, snø osb.)
- vaku
- vana
- vara varsemd, akt; reserve, naudhjelp
- vasa timbervasa
- vedo
- vekju liten bekk, «vassåre» i bakken
- vera bremselarve
- verju
- vero eitkvart som er, det å vera; tilvero
- veta varde
- vidju
- viku
- vilja
- vipu
- vitju ettersyn, det å vitja
- vitu eitkvart som ein veiter (gjev); hjelp, teneste, studnad; lita gåve
- vodu vadu
- vuku vaku
- voto rå grasrik eng
- vrìda eitkvart samanvridi
- vritu vritar
- vuru varu (?)
- yrju vriml